بیژن کامکار : هیچ راه دیگری جز لطفی نیست .
پنجشنبه هفدهم دی ماه ، مراسم سالروز تولد استاد محمدرضا لطفی در فرهنگسرای نیاوران با حضور تعداد زیادی از هنرمندان عرصه ی موسیقی سنتی ایران برگزار شد . به همین بهانه وب سایت فرهنگی هنری هفت گاه مصاحبه ای کوتاه با بیژن کامکار ، دف نواز برجسته ی کشورمان که یکی از میهمانان این مراسم بود ، داشته است . در ادامه مشروح این گفتگوی کوتاه را بخوانید :
بعد از گذشت دو سال از فوت استاد لطفی ، بیژن کامکار در پاسخ به اینکه چه کارهایی در نبود ایشان می توان کرد تا راه و روش این استاد گرانقدر چه در زمینه موسیقی و چه در زمینه تربیت شاگرد ادامه پیدا کند به خبرنگار هفت گاه گفت :
خوش بختانه در روزگاری هستیم که همه چیز در دسترس است ؛ هم تصویر و صدا ، و هم تمامی ردیف ها از جمله ردیف های شهنازی ، نور علی خان و عبدالله خان . ما ضبط شده ی تمام ردیف ها را با همان سبک و شیوه ای که در گذشته بود ، داریم . من همیشه در پاسخ به این سوال شاگردانم که : “چه مدت طول می کشد تا ساز یاد بگیریم ؟” یا “باید روزی چند ساعت ساز بزنیم ؟” می گفتم : کسی که عاشق است و هدفش این است که این راه را بیابد ، نه به روزگاران فکر می کند ، نه به ساعتش نگاه می کند.
اگر شوق ، عشق و علاقه باشد ، می تواند . چرا که هیچ راه دیگری جز لطفی نیست : وفاداری به موسیقی سنتی و حفظ ارزش های خودمان . “
وی در این رابطه افزود :
” خوشبختانه تمام چیزهایی که لطفی را ساخت ، اگر وادار به موسیقی سنتی باشیم ، موجود هست . “
کامکار با بیان این نکته که امروزه از نظر کمّی ، موسیقی رشد بسیاری داشته اذعان داشت :
” زمانی بنده به عنوان اولین دف نواز ایران ترک تازی می کردم اما در حال حاضر هزاران ، بلکــه صد هزاران نفر دف میزند و زیبا هم می زنند . خوشبختانه آنکه بخواهد می تواند راه را پیدا کند . “
وی همچنین در رابطه با میزان رشدموسیقی حال حاضر از لحاظ کیفیت توضیح داد :
” موسیقی از لحاظ کیفت افت کرده است . موسیقی بیان احساسات پاک و زیبای انسانی است نه بیان عصیان ها و عصبانیت های درون . یعنی انسان با موسیقی می گوید : من با شرف هستم ، احساس دارم ، عاطفه دارم .
ولی متاسفانه امروزه این گونه نیست . شاید به خاطر فضا و اقلیمی است که در آن زندگی می کنیم . یا مسائل حاکم بر سیاست و اقتصاد و … . باعث شده جوانان عصیان ها و عصبانیت های درون خود را به جای احساسات پاک درون خود بروز دهند . به خاطر همین است که موسیقی به لحاظ کیفی افت کرده است . “
این مدرس پیشکسوت موسیقی ضمن اعتقاد به تغییر منابع الهام موسیقی برای جوانان امروز که منجر به تغییر در ذوق و سلیقه ی مخاطب شده است ، افزود :
” گرایش به سمت موسیقی سنتی یک سری منابع الهام می خواهد . وقتی می گویم موسیقی جوانان امروز عصیان ها و عصبانیت های درونی آنهاست به خاطر این است که منابع الهام آنها داعش است . منابع شان جنگ و خونریزی است . اگر صلح به دنیا برگردد و عشق جای جنگ و خونریزی را بگیرد ، منبع الهام هم عوض می شود . متاسفانه ذوق و پسند و سلیقه ی مردم بد شده است . و در این بین حتی رادیو ، تلویزیون و رسانه ها نیز این سلیقه را به سویی که می گویم هدایت کرده اند .
سلیقه و پسند مردم در موسیقی بد شده است . بعضی از موزیسین ها هم گناهی ندارند . هر چه مردم می خواهند را اجرا می کنند چون به دنبال پول هستند نه به دنبال هدف و انجام وظیفه و بیان احساسات پاک و زیبای انسانی . “
بیژن کامکار در پایان سخنان خود در رابطه با استاد محمد رضا لطفی و موسیقی اصیل ایرانی گفت :
” لطفی بی شک در اوج دوران طلایی موسیقی ایران ، یکی از بنیان گذاران این سبک و رشته بود . با بنیان گذاری گروه شیدا ، بعدا گروه عارف و تشکیل گروه کانون چاووش خدمات زیادی به موسیقی کرد . در واقع در اوج دوران طلایی موسیقی در کنار ابرمرد آواز ایران محمدرضا شجریان ، خانم مرضیه ، شهرام ناظری ، مرحوم رضوی سروستانی ، سیما بینا و خیلی های دیگر دوران موسیقی طلایی ایران را گذراندند . به نظر من اوج آنها محمدرضا لطفی بود . “
