آواز عقل سرخ در حنجره قلم / کتابشناسی موضوعی شیخ اشراق، شهابالدین سهروردی
در این گزارش که به بهانه روز بزرگداشت سهروردی (۸ مرداد) تنظیم شده است، ضمن ارائه فهرستی از گزیده آثار شیخ شهابالدین سهروردی، به معرفی گلچینی از کتابهایی خواهیم پرداخت که هر یک از منظری خاص، حکمت اشراق و زندگانی این فیلسوف مشرقی را واکاویدهاند.
هشتم مرداد ماه، در تقویم اهل فلسفه و عرفان، یادآور فیلسوف و عارف بزرگ، شهابالدین یحیی سهروردی (۵۴۹ ــ ۵۸۷ هـ.ق)، مؤسس مکتب فلسفی ـ عرفانی اشراق است. سهروردی در قرن ششم هجری، این مکتب را با الهام از آرای افلاطون، ارسطو، نوافلاطونیان و هرمس از سویی و بهرهگیری از مکتب شرقی زرتشت از سوی دیگر و نیز نظرات نخستین صوفیان مسلمان پدید آورد و حکمت خویش را تحت عنوان «حکمت اشراق» به جهان فلسفه و عرفان ارائه کرد. تلاشهای او در این زمینه سبب شد تا از او با عنوان احیاگر عرفان آریایی و پدیدآورنده حکمت خسروانی یاد شود و خود او «شیخ اشراق» لقب گیرد.
در این گزارش که به بهانه روز بزرگداشت سهروردی و به کمک اطلاعات وبگاه «کتابخانه ملی ایران» تنظیم شده است، ضمن ارائه فهرستی از گزیده آثار این فیلسوف بزرگ، به معرفی گلچینی از کتابهایی خواهیم پرداخت که هر یک از منظری خاص، حکمت اشراق و زندگانی این فیلسوف مسلمان ایرانی را واکاویدهاند. از صفیر سیمرغ تا آواز پر جبرئیل
• منطقالتلویحات
الشیخ شهابالدین یحیی بن حبش السهروردی، دانشگاه تهران، ۱۰۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۳۴.
• بیگانگی در باختر زمین
شهابالدین سهروردی، ترجمه به خامه حسین خراسانی، بعثت، ۳۶ صفحه، چاپ دوم ۱۳۶۴، ۱۲۰ ریال.
• حکمه الاشراق
شیخ شهید شهابالدین یحیی سهروردی، ترجمه و شرح از سید جعفر سجادی، دانشگاه تهران، چاپ چهارم ۱۳۶۶، ۷۰۰ ریال.
• آواز پر جبرئیل
شهابالدین سهروردی، مولی، ۲۳ صفحه، چاپ اول ۱۳۷۲، ۷۰۰ ریال.
• صفیر سیمرغ
شهابالدین سهروردی، مولی، ۲۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۷۴، ۱۲۰۰ ریال.
• فی حقیقه العشق، یا مونس العشاق
شهابالدین سهروردی، مولی، چاپ اول ۱۳۷۴، ۱۲۰۰ ریال.
• رساله عقل سرخ
شهابالدین سهروردی، شرح و تفسیر از مهران سگلی، ناشر مؤلف، ۱۰۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۷۶، ۳۲۰۰ ریال.
• مجموعه مصنفات شیخ اشراق
شهابالدین یحیی سهروردی، تصحیح و مقدمه هانری کربن، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سه جلدی، چاپ سوم ۱۳۸۰، ۹۰۰۰۰۰ ریال.
• لغت موران
شهابالدین سهروردی، مولی، ۲۴ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۲.
• المشارع و المطارحات
شهابالدین سهروردی، ترجمه صدرالدین طاهری، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۵۷۲ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۵، ۵۰۰۰۰ ریال.
• عوارفالمعارف
شهابالدین سهروردی، ترجمه ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ پنجم ۱۳۸۶، ۲۴۰۰۰۰ ریال.
• فی حاله الطفولیه
شهابالدین سهروردی، به کوشش حسین مفید، مولی، ۲۷ صفحه، چاپ سوم ۱۳۸۸، ۱۲۰۰ ریال.
• التلویحات اللوحیه و العرشیه
شهابالدین یحیی سهروردی، تصحیح و مقدمه نجفقلی حبیبی، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۳۱۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۸، ۷۰۰۰۰ ریال.
فیلسوف شهید از نگاه اهل عرفان و فلسفه
• افکار سهروردی و ملاصدرا، یا، خلاصه از حکمتالاشراق و اسفار
اکبر داناسرشت، بی نا، ۳۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۲۴، ۱۵ ریال.
• چهارده رساله: تالیف و ترجمه فخرالدین رازی، شهابالدین سهروردی، اثیرالدین ابهری، ذوالفضایل اخسیکتی و دیگران
ترجمه و تصحیح و مقدمه و تراجم احوال نگارش محمدباقر سبزواری، دانشگاه تهران، ۳۲۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۴۰، ۹۵ ریال.
• فلسفه در ایران باستان و مبانی حکمه الاشراق و افکار و آثار و تاریخچه زندگانی سهروردی
محمدکاظم امام، بنیاد نیکوکاری نوریانی، ۲۴۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۵۳، ۳۰۰ ریال.
• سه حکیم مسلمان
حسین نصر، ترجمه احمد آرام، جیبی، ۲۳۹ صفحه، چاپ سوم ۱۳۵۴، ۱۷۰ ریال.
• شهابالدین سهروردی و سیری در فلسفه اشراق
جعفر سجادی، فلسفه، ۱۵۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۶۲، ۲۸۰ ریال.
• مبانی فلسفه اشراق از دیدگاه سهروردی
محمدعلی ابوریان، ترجمه محمدعلی شیخ، دانشگاه شهید بهشتی. مرکز چاپ و انتشارات، ۳۷۴ صفحه، چاپ دوم ۱۳۷۲، ۱۶۰۰ ریال.
• خرد عشق در تاریخ ایران
محمدحسن شاهکوئی، نشانه، ۱۶۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۷۵، ۴۵۰۰ ریال.
• سهروردی شیخ اشراق مدیحهسرای نور
عطاءالله تدین، انتشارات تهران، ۳۲۸ صفحه، چاپ پنجم ۱۳۷۷، ۱۵۰۰۰۰ ریال.
• سهروردی و مکتب اشراق
مهدی امینرضوی، ترجمه مجدالدین کیوانی، نشر مرکز، ۲۶۸ صفحه، چاپ ششم ۱۳۷۷.
• حکمت خسروانی، سیر تطبیقی فلسفه و حکمت و عرفان در ایران باستان از زرتشت تا سهروردی و استمرار آن تا امروز
هاشم رضی، نگاه سبز، ۷۱۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۷۹، ۵۷۰۰۰۰ ریال.
• اشراق و عرفان (مقالهها و نقدها)
نصرالله پورجوادی، مرکز نشر دانشگاهی، ۴۹۹ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۰، ۳۸۰۰۰ ریال.
• آذرخش دیرپای سهروردی و شرح سه رساله فارسی
محمدرضا راشد محصل، روزگار، ۱۳۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۰.
• بازخوانی عقل سرخ سهروردی
امید حلالی، صمد، ۵۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۰.
• پیدایش عشق: شرح مونس العشاق سهروردی
اسماعیل منصوری لاریجانی، مرکز نشر فرهنگی آیه، ۹۴ صفحه، چاپ سوم ۱۳۸۰، ۹۷۰۰۰ ریال.
• شرح حکمه الاشراق سهروردی
محمود بن مسعود کازرونی معروف به قطبالدین شیرازی، باهتمام عبدالله نورانی، دانشگاه تهران، موسسه مطالعات اسلامی، ۵۶۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۰، ۳۴۰۰۰ ریال.
• عرفان در حکمت اشراق
حسن سعیدی، ویراستار: هایده عبدالحسینزاده، دانشگاه شهید بهشتی، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۵۷ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۰، ۱۲۰۰۰ ریال.
• فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق شهابالدین یحیی سهروردی
محمدخالد غفاری، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۳۵۹ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۰، ۲۴۰۰۰ ریال.
• آواز راز: بازنویسی و تلخیص داستانهای رمزی ـ عرفانی شیخ اشراق
رضا اسدپور، زیرنظر اکبر ایرانی، علیرضا مختارپور، اهل قلم، ۱۶۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۱.
• پژوهشی در اندیشههای عرفانی شهابالدین سهروردی (شیخ اشراق)
مریم علیجانیان، ترفند، ۳۲۰ صفحه، چاپ سوم ۱۳۸۱، ۳۰۰۰۰ ریال.
• از هایدگر تا سهروردی
هانری کربن، ترجمه حامد فولادوند، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۴۸ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۳، ۱۰۰۰۰ ریال.
• نور در حکمت سهروردی
سیما نوربخش، محبی، ۲۱۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۳، ۲۶۰۰۰ ریال.
• باور خردمندان: شرح و ترجمه و مقدمهای بر اعتقاد الحکما از سهروردی
فریدالدین رادمهر، نشر و پژوهش فرزان روز، ۱۳۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۴، ۱۷۰۰۰ ریال.
• بنمایههای آیین زرتشت در اندیشههای سهروردی
هانری کربن، ترجمه محمود بهفروزی، جامی، ۲۳۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۴، ۲۳۰۰۰ ریال.
• معرفت و اشراق در اندیشه سهروردی
حسین ضیائی، ترجمه سیما نوربخش، نشر و پژوهش فرزان روز، ۲۱۵ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۴، ۵۰۰۰۰ ریال.
• نگاهی به سرچشمههای حکمت اشراق و مفهومهای بنیادی آن
صمد موحد، طهوری، ۲۹۱ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۴، ۳۰۰۰۰ ریال.
• اقبال و ده چهره دیگر: هومر، حلاج، سنایی، سهروردی، … شیمل
محمد بقائی، حکایتی دیگر، ۲۷۱ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۵، ۲۶۰۰۰ ریال.
• ایران باطنی به روایت شیخ اشراق
محمد کریمی زنجانی اصل، طهوری، ۲۲۸ صفحه، چاپ سوم ۱۳۸۵.
• آفاق حکمت سهروردی
تألیف و ترجمه حسن سیدعرب، مهرنیوشا، ۲۰۱ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۵، ۲۵۰۰۰ ریال.
• سهروردی دانای حکمت باستان
کاظم محمدی وایقانی، پازینه، ۵۴۲ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۵، ۵۰۰۰۰ ریال.
• عقلشناسی و معرفتشناسی در فلسفه اشراق
نفیسهسادات موسوینژاد، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، ۷۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۵، ۷۵۰۰ ریال.
• وجوه سیاسی فلسفه شیخ شهابالدین سهروردی
رجبعلی اسفندیار، به سفارش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، بوستان کتاب، ۱۴۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۵.
• ایران و اندیشههای ایرانی
حشمتالله ریاضی، قرن بیست و یک، ۱۸۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۶، ۴۲۰۰۰ ریال.
• آیت اشراق: (تفسیر و تاویل آیات قرآن کریم در آثار سهروردی)
سیما نوربخش، مهرنیوشا، ۶۸۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۶، ۸۰۰۰۰ ریال.
• پنجگنج معنا (سقراط ـ فردوسی ـ خیام ـ محیالدین عربی ـ سهروردی)
میثاق امیرفجر، فردوس، ۳۹۳ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۶، ۵۰۰۰ ریال.
• سهروردی مفسر آیات نور
کاظم محمدی، نجم کبری، ۲۴۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۶، ۲۷۰۰۰ ریال.
• سهروردی و غربت غربی
پرویز عباسی داکانی، علم، ۲۴۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۶، ۱۰۵۰۰۰ ریال.
• تاریخ و تقدیر در مقدمه حکمه الاشراق
محمد کریمی زنجانی اصل، اطلاعات، ۱۹۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۷، ۱۳۰۰۰ ریال.
• طلوع فلسفه اشراق: سیری در آثار و احوال شیخ شهابالدین سهروردی
عزیزالله افشار کرمانی، همشهری، ۱۴۳ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۷.
• اندیشه ایرانشهری در عصر اسلامی: بازخوانی اندیشه سیاسی حکیم ابوالقاسم فردوسی، خواجه نظام الملک طوسی و شیخ شهابالدین سهروردی
تقی رستموندی، امیرکبیر، ۴۸۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۸، ۸۵۰۰۰ ریال.
• با یونگ و سهروردی: مبانی فلسفی و عصبشناختی نظریه یونگ
محمدعلی بتولی، اطلاعات، ۲۳۵ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۸، ۲۰۰۰۰ ریال.
• پیامهای سهروردی
حشمتالله ریاضی، ویراستار: فخری مقدسی، قرن بیست و یک، ۱۷۴ صفحه، چاپ دوم ۱۳۸۸، ۴۰۰۰۰ ریال.
• تا روشنا: مجموعهی ده نوشتار دربارهی نمادشناسی و روانکاوی آثاری از ابنسینا، محمد غزالی، سهروردی
ویدا احمدی، دانشگاه آزاد اسلامی (مشهد)، معاونت پژوهشی، ۱۴۷ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۸، ۲۷۰۰۰ ریال.
• شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی
غلامحسین ابراهیمی دینانی، حکمت، ۶۷۸ صفحه، چاپ هفتم ۱۳۸۸، ۷۵۰۰۰ ریال.
• فرشتهشناسی در آیین اشراق
حامده خادم، ناظری، ۱۶۷ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۸، ۲۵۰۰۰ ریال.
• قلندر و قلعه: «براساس زندگی شیخ شهابالدین سهروردی»
یحیی یثربی، قو، ۲۹۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۸.
• آواز عقل سرخ : مروری بر اندیشههای شیخ اشراق
عباس بخشندهبالی، کانون اندیشه جوان، ۱۷۵ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۹، ۱۸۰۰۰ ریال.
• حکمت اشراق تجلیگاه پیوند ایران و اسلام
شایسته شریعتمداری، نوید شیراز، ۱۰۳ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۹، ۳۲۰۰۰ ریال.
• شهابالدین یحیی سهروردی فیلسوف شهید ایران
عبدالرفیع حقیقت، بهجت، ۳۹۲ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۹.
• شیخ شهابالدین یحیی سهروردی «شیخ اشراق»
محمد صلواتی، شرکت توسعه کتابخانههای ایران، ۱۵۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۹، ۲۵۰۰۰ ریال.
• فلسفه اشراق با ذائقه ایرانی
محمدحسین ایراندوست، سنجاقک، ۱۳۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۸۹، ۱۸۰۰۰ ریال.
• اسلام در سرزمین ایران: سهروردی و افلاطونیان ایران
هانری کربن، ترجمه رضا کوهکن، ویراستاران: شهین اعوانی، زینب پودینه آقایی، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۶۵۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰، ۱۲۰۰۰۰ ریال.
• اشارات شیخ اشراق
شکیبا ماهیار، الهام، ۹۷ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰، ۴۰۰۰۰ ریال.
• جاذبههای معنوی عرفان در تمثیلات شیخ اشراق
صدیقه مهربان، انتشارات اساتید ایران، ۲۱۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰، ۴۸۰۰۰ ریال.
• منطق اشراق: پژوهشی در منطق حکمت اشراق سهروردی
حسین فلسفی، بوستان کتاب، ۱۶۷ صفحه، چاپ دوم ۱۳۹۰، ۵۰۰۰ ریال.
• هستیشناسی داستانهای سهروردی
منصور کوشان، ققنوس، ۲۲۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰.
• وارثان حکمت خسروانی: مانی، سهروردی
منصور کوشان، ققنوس، ۱۴۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰.
• چشماندازهای فلسفی و معنوی: اسلام ایرانی
هانری کربن، ترجمه انشاءالله رحمتی، سوفیا، دو جلدی، چاپ اول ۱۳۹۱، ۴۵۰۰۰۰ ریال.
• حکمت اشراق: گزارش، شرح و سنجش دستگاه فلسفی شیخ شهابالدین سهروردی
تحقیق و نگارش مهدی علیپور، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، دو جلدی، چاپ سوم ۱۳۹۱، ۱۸۱۰۰۰ ریال.
• خرد در برابر خرد
حسین فلسفی، دانشگاه آزاد اسلامی، ۲۴۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۱، ۷۵۰۰۰ ریال.
• شهابالدین سهروردی (شیخ اشراق)
علیاکبر ولایتی، امیرکبیر، ۱۳۶ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۱.
• عشق در جهان هستی: از دیدگاه ابنسینا، سهروردی و ملاصدرا
وحید فتاحی، اعتدال، ۱۴۵ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۱، ۴۰۰۰۰ ریال.
• فرهنگ ایران باستان از نگاه شیخ اشراق
فرحناز پیرمرادیان، اشرف البلاد، ۱۶۸ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۱، ۶۰۰۰۰ ریال.
• فرهنگنامه سهروردی
حسن سیدعرب، هرمس، ۳۷۷ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۰.
• ملائکه از دیدگاه مکتب اشراق با دیگر مکاتب فلسفی و قرآن
زهرا گنجی پور، مرضیه نجاتی، شهربانو نجاتی، ندای کارآفرین، ۱۴۴ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۱.
• از سهرورد تا حلب: پژوهشی در زندگی و اندیشههای شیخ اشراق
مصطفی سامانی، مصلی، ۱۳۹ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲.
• داوریها، شناختشناسی و نظام نوری در فلسفه اشراق
محمد ذبیحی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، ۳۶۱ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲، ۹۵۰۰۰ ریال.
• زیباییشناسی در آثار ابن سینا، شیخ اشراق و صدرالمتالهین
حسین هاشمنژاد، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، ۲۴۲ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲، ۶۵۰۰۰ ریال.
• مبانی حکمی هنر و زیبایی از دیدگاه شهابالدین سهروردی
طاهره کمالیزاده، مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، ۲۱۲ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲، ۹۵۰۰۰ ریال.
• معرفتشناسی از دیدگاه ابنسینا و شیخ اشراق
زینب سکوند، رازنهان، ۸۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲.
• ملاصدرا و سهروردی : بررسی مقایسهای آرای فلسفی
سیماسادات نوربخش، هرمس، ۴۵۰ صفحه، چاپ اول ۱۳۹۲، ۲۳۰۰۰۰ ریال.