انجمن مفاخر معماری ایران یکصد و سی و پنجمین گفتمان هنر و معماری را پیرامون اندیشه مولانا درباره مفهوم فضا و عالم خیال او برگزار می‌کند که با پرسش و پاسخ و نمایش فیلم همراه است.
به گزارش سرویس معماری هفت گاه ، فضا بیان کننده وجه ویژه‌ای از ایجاد ارتباط میان انسان‌ها و میان انسان‌ها و محیط نبوده بلکه صورتی است جامع از هرگونه ایجاد ارتباط و دربرگیرنده آن. بنابراین می‌توان بر این نکته تاکید کرد که فضا فقط یک جنبه از ایجاد ارتباط کلی است. صوری هم که مولانا شهود می‌کند تنها صور عالم مثال نیست. بلکه صور مخلوق به واسطه خلاقیت نفس و قوه خیال اوست. نفس این قوه شکل مادی ندارد و زمانی که بدن و این جهان را رها می‌کند با خودش صورت‌های جسمانی را همراه می‌برد. آدمی به حضور خود در جهان کمتر آگاه است و مولانا این را می‌داند و می‌شناسد و همین موضوع را بیان می‌کند.
نمی‌توان به طور قطع و یقین تعیین نمود که ظهور اندیشه عوالم فراتر از عالم ماده و نیز مراتب آن، از چه زمانی در میان متفکران و اندیشمندان این سرزمین رخ نموده است. در حکمت و فلسفه ایرانی بحث خیال و عالم مثال در دو قلمرو طرح می‌یابد، اول اثبات و شرح عوالم روحانی و مافوق طبیعت و دوم ذیل بحث نفس، که برای آن قوائی چون حواس پنجگانه و یا قوای متوسط و از جمله آن قوه مصوره “قوه‌ای که قادر است صور اشیاء را در حالی که حامل آن صور (یعنی ماده) در معرض حواس آدمی نباشد، ایجاد می‌کند” را قائل می‌شوند.
قدرت قوه خیال گاهی فطری و گاهی اکتسابی است، اما آن چه در این میان اهمیت دارد اینست که صوری که مولانا، شهود می‌کند تنها صور مثالی نیستند و همانطور که گفته شد شامل صور مخلوق به واسطه خلاقیت نفس و قوه خیال اوست نیز هستند. نفس این قوه از عالم بالاست و شکل ماده ندارد و زمانی که بدن و این جهان را رها کند، با خودش صورت‌های جسمانی را همراه می‌برد. عوالم سه گانه حس، خیال و عقل، مراتب قدرت و قوای وجودی انسان است. آدمی به حضور خود در جهان کمتر آگاهست و مولانا همین موضوع را در اشعلر خود نمود می‌دهد. موقعیت‌ها را به روی ما می‌گشاید (و البته چیزهایی را هم پنهان می‌دارد).
اگر چه وی در گفته‌هایش رسالتی برای کشف حقیقت قائل نیست و آن را صرفا ابزاری برای تذکر می‌بیند اما همین نحوه بیان در آشکارگی و از حجاب بیرون شدگی فضا، همچنان موثر افتاده است. برای این که مولانا بتواند از صدق و کذب چیزی، سخن بگوید، باید نخست، خودِ آن چیز را آشکار کند. حقیقت ناپنهانی است. حال آن که در متافیزیک، حقیقت پنهان است و نیروی اشعار مولانا در این پرده برداری و آشکارگی است. نیروی این گفته‌ها آنجا روشن می‌شود که می‌تواند ساختار معنایی یا “جهان خود” را بیآفریند، این کار از عهده آن زبانی که به حقیقت دست نیافته، هیچگاه بر نمی‌آید.
در یکصد و سی و پنجمین گفتمان هنر و معماری، سخنرانان خانم مهندس خوبچهر کشاورزی و آقایان مهندس علیرضا قهاری، شهریار سیروس و علیرضا بخشعلی به کند و کاو پیرامون اندیشه مولانا و فضا در عالم خیال او می‌پردازند که با پرسش و پاسخ و نمایش فیلم همراه است.
زمان: چهارشنبه ۹ مهر ماه ۱۳۹۳ از ساعت ۱۷ الی ۱۹:۳۰
مکان: باغ موزه قصر ، خیابان شریعتی ، خیابان مطهری شرقی
کتاب همایش راس ساعت ۱۵:۳۰ توزیع می‌شود.
