دکتر محقق: وقت آن رسیده است که با دیدی تازه به شاهنامه نگاه کنیم
مهدی محقق در نشست تخصصی «شاهنامه و شاهنامه سرایان بعد از فردوسی» گفت که فردوسی توانست اسطوره‌های تاریخی کشور ما را دوباره زنده کند و به تاریخ کشور هویت بیشتری دهد، بنابراین به نظرم وقت آن رسیده که با دیدی تازه‌تر به شاهنامه نگاه کنیم. همچنین دکتر حسن امین عنوان کرد که اگر معتقد به ادبیات ملی و تأثیرگذاری آن بر روند توسعه ادبیات هستیم باید به این نکته اعتراف کنیم که شاهنامه فردوسی عالی‌ترین نوع ادبیات ملی است.
به گزارش سرویس ادبیات هفت گاه ، دهمین نشست تخصصی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با عنوان «شاهنامه و شاهنامه‌سرایان بعد از فردوسی» عصر یکشنبه (۹خردادماه) با حضور دکتر مهدی محقق، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، دکتر حسن امین، فردوسی‌پژوه، دکتر توفیق سبحانی، معاون علمی پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران و علاقه‌مندان ادبیات در ساختمان شماره ۲ انجمن برگزار شد.
مهدی محقق در ابتدای این نشست، ضمن عرض خوش‌آمد به افراد حاضر در جلسه گفت: شاهنامه فردوسی از افتخارات کشور ماست، چراکه فردوسی در سرودن شاهنامه، کار بسیار بزرگی انجام داده است. وی بعد از سرودن شاهنامه از گرفتن پاداش و جایزه از سلطان محمود خودداری کرد و وقتی پاداش به در خانه او رسید که از در دیگر جنازه‌اش بیرون می‌رفت.وی ادامه داد: فردوسی از شاعران بزرگی است که به نظرم هم مظلوم و هم محروم است زیرا بسیاری بر این اعتقاد بودند که او شاهنامه را برای دریافت جایزه سروده در صورتی که مطرح کردن چنین حرفی منطقی و درست نیست.
رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران با اشاره به ویژگی‌های قلم فردوسی اظهار کرد: فردوسی شاعری بود که روی مذهب تشیع تعصب داشت و پرداختن به این موضوع برایش مهم بود. او درست در دوره‌ای که شاعران هم دوره‌اش در مدح و ستایش سلطان محمود شعر می‌سرودند، برای پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) شعر می‌گفت و این موارد نکاتی است که کمتر به آن توجه شده است.
در ادامه این مراسم امین در تعریف ادبیات جهانی و ادبیات ملی گفت: عده‌ای بر آنند که ثابت کنند ادبیات مفهومی انسانی است و تبعیض و تقسیم در آن معنایی ندارد. بنابراین برخی این تقسیم‌بندی را قبول دارند و برخی دیگر آن را رد می‌کنند. به نظر من نیز ادبیات، جهانی و انسانی است چراکه جایزه نوبل ادبیات مختص به یک کشور و مردم آن نیست و هر کسی می‌تواند برنده آن باشد. اما در کنار این ادبیات جهانی و انسانی، ادبیات دیگری به نام ادبیات ملی نیز وجود دارد که بر اساس داستان‌ها و سرنوشت مردم هر کشور به وجود می‌آید.
این استاد بازنشسته دانشگاه گلاسکو در توضیح ساختار شاهنامه گفت: مرحوم بدیع‌الزمان فروزانفر معتقد بود که شاهنامه فردوسی بر اساس اسلوب قرآن تهیه و نوشته شده است. شاهنامه با سه بخش اصلی خود، الگویی است که طی سال‌های گذشته شاعران جوان برای شاهنامه‌نویسی از آن استفاده کرده‌اند. عده‌ای با تأکید بر بخش اساطیری، عده‌ای تاریخی و عده‌ای نیز با توجه به بخش پهلوانی شاهنامه، دست به خلق و سرودن شاهنامه‌های جدید زدند.
وی ادامه داد: الگوبرداری با تقلید فرق دارد و شاعران جوان باید این نکته را بدانند که هیچ‌وقت کپی برابر اصل نخواهد شد، بنابراین تقلید از شاهنامه هیچ‌وقت در ذهن ایرانی‌ها ماندگار نیست و اگر به فکر ماندگاری اثرشان هستند باید دست به خلقت بزنند.
