علیرضا غفاری : برای رسیدن به ابعاد جهانی باید حرف جهانی داشته باشیم
امروز ، یکم بهمن ماه ، بخش پوستر سی و سومین جشنواره تئاتر فجر با حضور اردشیر صالح پور ، دبیر سی و سومین جشنواره تئاتر فجر ، ابراهیم حسینی ، دبیر بخش پوستر جشنواره ، علیرضا غفاری ، عضو هیئت داوران جشنواره و میهمانانی از کشور عمان و … افتتاح شد . به همین بهانه خبرنگار سرویس هنرهای تجسمی هفت گاه گفت و گویی را با علیرضا غفاری ، عضو هیئت داوران بخش پوستر سی و سومین جشنواره تئاتر فجر و مدرس و منتقد تئاتر انجام داده است که می توانید آن را در ادامه مطالعه کنید .
در مورد کیفیت آثار شرکت کننده در بخش پوستر سی و سومین جشنواره تئاتر فجر و نحوه ی انتخاب آن ها برای ما توضیح دهید .
در حقیقت آثاری که امسال در بخش پوستر ارائه شده ، مربوط به یک سال گذشته تئاتر ایران است که معمولا هم مرتبط است با نمایش هایی که چه در داخل و چه خارج از کشور اجرا شده اند . نکته ی بسیار مهم رشد بسیار غرورانگیز بخش هنرهای تجسمی به خصوص پوستر است . برای اینکه دیگر ، دوستان جوان ما هم آموخته اند ، هم یاد گرفته اند ، هم خیلی خوش ذوق اند ، هم بسیار با خلاقیت هستند .کارها هر کدام در جای خودشان شایستگی داشته چون توسط گروه و کارگردان و تیم اجرایی برای ارائه اننتخاب شده ، اما طبیعتا کار داوری از بین همه ی این آثار ، کار سختی است چون همه ی کارها خوب بود ، همه شان شایسته ی تقدیر بودند اما بهر حال آنچه که رسم جشنواره هاست ، تعدادی آثار انتخاب می شوند که بنا به دلایل فراوان از استحکام بیشتری برخوردارند ، در انتقال پیام موفق بودند و مفهوم تئاتر را القا کرده اند .
ملاک و معیار هیئت داوران برای انتخاب آثار چه چیزی بوده است ؟
یک سری ملاک های اصولی وجود دارد که هر تیم داوریی باید این اصول را رعایت کند . اینکه مفهومی باشد ، مرتبط با موضوع تئاتر باشد ، کپی کاری نباشد ، استحکام گرافیکی داشته باشد ، جذابیت داشته باشد . ممکن است سلایق فردی هیئت داوران دخیل باشد ، به نظرم در هر گروه داوری ، با یک تلورانس تقریبی ۱۰ تا حداکثر ۱۵ درصد ممکن است چنین چیزی باشد اما بیش از ۸۵ درصد کارها مشخص است که از قوت و استحکام کافی برخوردار هستند .
آثاری که در جشنواره ی امسال به نمایش گذاشته شده اند نسبت به سال های گذشته چه تغییراتی داشته اند ؟ کیفیت آثار بالا رفته است ؟
حتما ، قطعا همینطور است . نسل جوان خوشبختانه با انگیزه است ، خوشبختانه در حال کسب دانش روز است ، تجربیات قدیمی ها را هم همراه دارد ، قطعا باید رو به جلو باشد ، نمی تواند درجا بزند . طبیعتا کارها رو به جلو است و پیشرفت دارند .
چه کارهایی باید انجام شود تا گرافیست های نسل جوان ما حرفی برای گفتن در جهان داشته باشند ؟ ما در گذشته آقای ممیز را داشتیم ولی در گرافیست های نسل جوان چنین چیزی را شاید به ندرت مشاهده کنیم . اشکال و ضعف کار به نظر شما از کجا ناشی می شود و چه کاری می توانیم بکنیم تا سطح آثار گرافیکی ما ارتقا پیدا کند ؟
این فقط منوط به عرصه هنرهای تجسمی ، پوستر ، عکس ، گرافیک نیست . در همه ی عرصه ها باید آثار ما شمول بین المللی پیدا کنند . نشانه شناسی شمول بین المللی یکی زبان موضوع است ، زبان نه به مفهوم زبانی که صحبت می کنیم ، زبان اثری هنر ، زبان هنری اثر . در روزگار معاصر برای دستیابی به آخرین اتفاقات عرصه هنر زمان زیادی نمی برد . زمانی که آقای ممیز شروع کردند ، برای دیدن هر کدام از آثار مجبور بودند از ایران خارج شوند ، به نمایشگاه ها بروند ، چه بشود که به موقع برسند ، بتوانند آثار را ببینند . الان شما در کسری کمتر از ثانیه می توانید به همه ی آثار جهان دسترسی پیدا کنید ، حداقل اینکه آثار را ببینید . خب این رشد تکنولوژی باعث شده که نوع اطلاع رسانی ، خیلی سریع صورت بگیرد . اما برای اینکه ما به ابعاد جهانی برسیم باید یک ، حرف جهانی داشته باشیم ، موضوع مان جهانی باشد . موضوع بومی ، مثال می زنم ، شاید مثالم خیلی مرتبط نباشد فقط در حد یک مثال توجه کنید ، پر کردن چاله های یکی از خیابان های تهران خیلی موضوع مهمی نیست ، ممکن است در یک نمایش مورد توجه قرار بگیرد ، یک گروه نمایش خیابانی به آن بپردازد ، توجه مسئولین داخلی را به آن جلب کند . ولی موضوع بین المللی نیست اما شما وقتی به بهداشت ، ایدز ، بیماری های فراگیر جهانی ، ابولا ، به موضوع انرژی هسته ای به اخلاق که جهانی ترین موضوع بشر است ، بپردازید ، طبیعتا در ترجمه هم می تواند موفق باشد ، در ارائه آثار هم موفق باشد . ما باید زبانم ، زبان جهانی شود .
در پایان اگر حرفی در مورد سی و سومین جشنواره تئاتر فجر و نیز گرافیک در ایران دارید ، برای ما بگویید .
در مورد جشنواره تئاتر فجر آرزو می کنم که این هنر مظلوم فاخر جایگاه خودش را پیدا کند . امیدوارم تئاتر در سبد فرهنگی خانوار قرار بگیرد . کافی است شما از همکاران خودتان و بستگانتان سوال کنید که در سال گذشته چند تئاتر دیده اند ، واقعیت این است که خیلی اندک . نه اینکه خانواده ی شما را مثال بزنم ، این را آمار به ما می گوید . تعداد نمایش های اجرا شده ، تعداد مخاطبین ، تعداد کسانی که صندلی سالن ها پر کردند ، خیلی ارقام قابل توجه و رشک برانگیزی نیست . اما ما همیشه امیدواریم و آرزو می کنیم که این اعتلا اتفاق بیافتد . باید در مقاطع مختلف تحصیلی به هنر ، به تئاتر به عنوان هنرهای نمایشی اهمیت داده شود . جوان ها و نوجوان ها و کودکان با موضوع آشنا شوند که در بزرگسالی بتوانند بیننده ی تئاتر باشند . تئاتری که بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند ، تئاتری که حرف دلشان را بزند ، تئاتری که لااقل رویاهایشان را نشان دهد . این آرزوی ماست .
