فردین خلعتبری : ” جشنواره ی موسیقی فجر ، جشنواره ای کاملا آماتور ی است . “

فردین خلعتبری ، آهنگساز و تنظیم کننده ی برجسته ی میهن مان است که بیشتر نام او را با ساخت موسیـــقی فیلم های سینمایی و تلویزیونی به یادماندنی چون ” شب دهـــــم ” ، ” اتوبوس شب ” ، ” چه کسی امیر را کشت ” ، ” شاهگوش ” و … به خاطر داریم .

به سراغ وی رفتیم و در رابطه با سی اُمین جشنواره ی موسیقی فجر و نقاط ضعف و قوت آن گفت و گو کردیم . او همچنین راهکارهایی برای هرچه بهتر برگزار شدن این جشنواره پیشنهاد داده است که می توانید در ادامه بخوانید :

چهار روز از جشنواره بین المللی موسیقی گذشته است . تا به حال آثاری را دیدید ؟

بله . در این چند روز ، چند کار از گروه های خارجی که در جشنواره شرکت کرده اند را دیدم .

با توجه به اینکه شب گذشته هم به تماشای کار ” کوارتت هلند ” نشستید ، آثار بخش بین الملل را چگونه ارزیابی می کنید ؟

بله کوارتت خوبی بود . پیانیست و نوازنده ی ساکسیفن گروه ، قبل تر هم به ایران آمده بودند . اجرای بسیار خوبی بود . من توانستم نیمی از اجرا را ببینم و از شنیدن آن لذت بردم . اجرای دوئت پیانو را هم دیدم که خوب نبود و گروه خیلی معمولی و درجه ی دو ، سه بودند .

حضور جشنواره ای این گروه ها را چطور ارزیابی می کنید ؟ به نظر شما چه تاثیری در موسیقی ما دارند ؟

در هر صورت ،  برخی گروه ها و نوازنده های خارجی در جشنواره کارهای خوبی اجرا می کنند ولی تاکید من برآن است که صرف این که یک گروهی از خارج به جشنواره می آید و یک نوازنده ی خارجیست ، متضمن اجرای خوب موسیقی آنها نیست .

 باید انتخاب این گروه ها با یک آزمون و خطایی انجام شود . باید کسانی باشند که شناخت بیشتری از این گروه های خارجی داشته باشند ، سفرهای بیشتری کرده باشند و موزیسن یا تولید کننده های موسیقی باشند که سابقه ی تولید موسیقی های مختلف را دارند ، بنابراین می توانند گروه های بهتری را به ایران دعوت کنند .

در هرصورت ممکن است گروه ها و نوازنده های خارجی به عنوان الگو ارزیابی شوند و گاهی اوقات می توانند الگوهای درجه یک نباشند !

 اما وقتی گروهی از خارج از کشور می آید ، اگر گروه خوبی باشد قطعا بر روی همه ی ما تاثیر می گذارد و ما می توانیم یک کار موسیقی خوب گوش دهیم . خیلی خوب است اگر بشود مراتبی را ترتیب داد که یک تعامل موسیقی بین گروه های موسیقی مشابه شکل بگیرد و گروه های خارجی که در آن ژانر مشابه کار می کنند بتوانند کار موزیسن های ایرانی را ببینند ، ورک شاپ ( work shop ) برگزار کنند و کارهای آموزشی و ریشه ای تری انجام دهند . به نظرم این طور جشنواره خوب می شود .

در جشنواره ی امسال بزرگانی مثل شما حضور ندارند . نظرتان راجع به رویکرد جوان گرای جشنواره ی امسال چیست ؟

من چون هیچ وقت گروهی نداشتم ، در جشنواره شرکت نمی کردم ولی به هر صورت باید قبول کنیم که جشنواره ی موسیقی فجر ،  کاملا جشنواره ی آماتور یست . البته ممکن است که گروه های حرفه ای چه خارجی و چه ایرانی حضور داشته باشند ولی از نظر موسیقایی که به من مربوط می شود ، کلا جشنواره ی آماتوری است . در بخش پاپ گروه هایی هستند که کار اجرا می کنند که من نمی توانم راجع به آن صحبت کنم و نباید صحبت کنم ، گروه های دیگری هم هستند که تاکید می کنم معمولا آماتوری اند .

سال هاست که در جشنواره موسیقی فجر گروه های حرفه ای حضور ندارد و اصلا جریان رقابتی جشنواره ، در بخشی که به من مربوط می شود یعنی سینما ، وجود ندارد .

در جشنواره ی فیلم فجر ، همه ی حرفه ای های سینما در جشنواره شرکت می کنند یا می خواهند که شرکت کنند ، در جشنواره ی موسیقی این اتفاق نمی افتد . این به خاطر سیاست گذاری های جشنواره است . ظاهرا جشنواره موسیقی فجر ، می خواهد که آماتوری اداره شود و به موسیقی آماتوری بپردازد . چرا که بخش رقابتی جدی را در این چند سال فعالیت نداشته است . شمار کمی از گروه های موسیقی بزرگ را در جشنواره موسیقی پیدا می کنید در حالی که جشنواره فیلم فجر هر کسی که فیلم می سازد دوست دارد در جشنواره و در بخش مسابقه حضور داشته باشد . یعنی جشنواره ی فیلم فجر به یک بلوغی رسیده است که بزرگان سینما در کنار جوان تر ها کار می کنند و ابایی ندارند که در رقابت ، در رتبه ی پایین تری قرار بگیرند . این باعث می شود جشنواره رونق بیشتری داشته باشد . در موسیقی فجر ما این مسئله را نداریم . اگر بخواهد این اتفاق بیفتد سازمان دیگری باید وارد عمل شود .

پیشنها شما چیست ؟ آیا باید بخش جانبی یا ویژه برای اساتید در نظر گرفت ؟

اول از همه نشان جشنواره باید به اعتبار خوبی دست یابد . همان طور که در سینما “سیمرغ” است ، ما به اذای آن در موسیقی فجر باید جایزه ای داشته باشیم که هر کسی هر تعداد هم از آن داشته باشد ، انگیزه ی اینکه تعداد بیشتری از آن را دریافت کند ، داشته باشد .

دوم آن که وقتی این آثار منتشر می شود ، نشان هایی که توسط آن هنرمند دریافت شده ،  باید در جلد آثار گنجانده شود که مردم ، یک اعتباری به آن نشان داده باشند .

همین طور جشنواره باید تقسیم بندی های مختلف در زمینه ی آهنگسازی و موسیقی اورجینال داشته باشد . تقسیم بندی ها باید خیلی دقیق تر باشد . باید هیئت داوران معتبری داشته باشد که  به صورت چرخشی کار ها را بررسی کنند و بتوانند بهترین ها را تعیین کنند . ما سال هاست که بهترین های موسیقی را آن طور که در جشنواره ی فیلم  وجود دارد ، نداریم ، البته بهترین ها از دیدگاه جشنواره ای .  من نمی خواهم بگویم آرایی که داوران می دهند حکم مطلق ست ولی در آثاری که منتشر می شود و کسانی که وارد جشنواره می شوند یا نمی شوند ،  ما گم می کنیم که بهترین موسیقی از نگاه جشنواره چیست . این نیاز دارد که شالوده ی جشنواره تغییراتی کند . باید تولیدات موسیقی هرسال ایران در بخشی راه یابد و به آثار جایزه دهیم که مردم متوجه آن شوند و بروند آن آثار را تهیه کنند و بخرند . الزاما هم منظورم به موسیقی پرفروش نیست ، حتی موسیقی های هنری . این دیگر نگاه جشنواره است که باید سیاستی را هم داشته باشد . متاسفانه تاکنون این اتفاق نیافتاده است . جشن خانه ی موسقی تا حدودی به این موضوع نزدیک تر است .

در جشنواره ی موسیقی فجر ، تعدادی گروه شرکت می کنند و خیلی ها هم نمی آیند و دوست هم ندارند که بیایند  . آهنگسازانی هستند که در بخش موسیقی فیلم فجر هستند ولی در جشنواره موسیقی فجر شرکت نمی کنند . این مسئله باید آسیب شناسی شود و با افراد و اساتیدی که در جشنواره شرکت نمی کنند صحبت شود و دلایل را از آن ها بپرسند .

با سپاس از شما .