نزاع بر سر کمدی یا تراژدی بودن در نشست نقد و بررسی “خرمگس”
گزارشی از نشست نقد و بررسی نمایش “خرمگس”
شب گذشته تئاتر “خرمگس” ۳۵ امین اجرای خود را در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه برد. بنابر اعلام قبلی پس از اجرای نمایش جلسه ی نقد و بررسی این اثر در همان سالن برگزار شد که متاسفانه تنها تعداد معدودی از افرادی که به تماشای “خرمگس” نشسته بودند برای نقد اثر در سالن باقی ماندند.
در نشست نقد و بررسی که با کوشش کانون ملی منتقدان تئاتر بر پا شده بود، آقایان حسن پارسایی و بابک فرجی به عنوان منتقد، تدین صدوقی به عنوان مجری و کارشناس و علی عابدی، نویسنده و کارگردان اثر حضور داشتند.
همچنین از بازیگران نمایش “خرمگس” که در جلسه نقد و بررسی در سالن حاضر بودند می توان به سوسن مقصودلو، وحید آقاپور، محمد صادق ملکی و برخی از عوامل پشت صحنه اشاره کرد. در کنار عوامل نمایش هنرمندانی چون بهزاد فراهانی، محسن حسینی و فرهاد تجویدی، از جمله کسانی بودند که در سالن حضور داشتند.
جلسه نقد و بررسی با بررسی ساختار نمایشنامه توسط آقای پارسایی آغاز شد. وی معتقد بود، نمایشنامه از لحاظ ساختار دوپاره است، قسمت نخست آن تا پیش از صحنه ی مرگ ژانری کمدی دارد اما صحنه ی انتهایی، فضایی فانتزی-فلسفی به خود می گیرد که هیچ رگه ای از تراژدی در آن وجود ندارد. اما بابک فرجی نظری مخالف پارسایی داشت و معتقد بود که نمایش “خرمگس” تراژدی است که نظر فرجی به نظر کارگردان نزدیک تر بود.
بحث میان کمدی یا تراژدی بودن نمایش همچنان ادامه داشت که فراهانی نیز وارد بحث شد و در واقع به طرفداری از فرجی و به مخالفت با پارسایی برخاستند. فراهانی معتقد بود که نمی توان تراژدی و کمدی را از هم تفکیک کرد و قائل به مرزبندی در هنر نبودند و معتقد بودند نمایش “خرمگس” بن مایه ی اصلی اش تراژدی است.
این اختلاف نظر میان فراهانی و پارسایی تا به آنجا ادامه یافت که موجب درگیری لفظی میان این دو شد و نشست نقد و بررسی تا انتها تنها به بحث در مورد کمدی و تراژدی بودن اثر خلاصه شد و فرصتی برای بررسی دیگر جوانب نمایش از جمله اجرا و بازیگری و دکور باقی نماند.
اگرچه جلسه نقد و بررسی تئاتر “خرمگس آنطور که باید و شاید پیش نرفت و نتوانست به تمامی جنبه های این اثر بپردازد، اما همین که جلسات نقد و بررسی کانون ملی منتقدان تئاتر مجددا کار خود را آغاز کرده است، جای خوشحالی دارد و می توان امیدوار بود که نشست های آتی با نظم و برنامه ی بیشتری برگزار گردد تا شاید بتواند برای علاقمندان به تئاتر در حکم کلاسی آموزشی عمل کند و آنها را با نقد و فرهنگ نقد بیشتر آشنا کند.