پیروز ارجمند : سند توسعه موسیقی کشور در حال تدوین است
پیروز ارجمند مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی از تدوین سند توسعه موسیقی کشور خبر داد.
به گزارش سرویس موسیقی هفت گاه، سومین نشست از سلسله‌نشست‌های هنر و توسعه، با موضوع “اقتصاد فردی هنرمند، اقتصاد منطقه‌ای و کلان” عصر روز چهارشنبه دهم دی ۱۳۹۳ در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
دولت‌ها همواره نقش کمرنگ‌تری در حمایت از هنر داشته‌اند
دکتر پیروز ارجمند، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی، عضو شورای مرکزی کانون آهنگسازان خانه سینما و عضو کمیسیون ملی یونسکو در این نشست به پیشینه اقتصاد در هنر اشاره کرد و گفت: انسان‌های اولیه بدون این که نگاه اقتصادی داشته باشند، اثر هنری خلق می‌کردند اما رفته رفته با شروع مدنیت، فروش آثار هنری و حمایت توسط دولتمردان و اشراف هم از هنر شروع شد به طوری که کمتر زمانی بوده است که اشرافیت، نقشی در پیشبرد اقتصادی هنر نداشته باشد.
در ابتدای مسیحیت، موسیقی در قیمومیت کامل کلیسا بود و بیشتر با جنبه‌های اقتصادی بود که موسیقی در کلیسا ساخته و نواخته می‌شد، رفته‌رفته عده‌ای از اشراف اعلام کردند که ما به کلیسا پول می‌دهیم ولی اجازه بدهید آهنگسازی از انحصار کلیسا خارج شود و به این ترتیب یک جایگزینی در استفاده از موسیقی صورت گرفت.
در عین حال، می‌بینیم که دولت‌ها همواره نقش کمرنگ‌تری در حمایت از هنر داشته‌اند و چه بسا سیاست‌ها طوری بوده که در جهت حمایت از هنرمندان نبوده است.
جنبه معنوی اقدام هنری را نباید از یاد برد
وی با بیان این که اقتصاد هنر با اقتصاد جهانی ناسازگار است، ادامه داد: اقتصاددان‌ها تمایل و توجهی به جنبه‌های اقتصادی هنر ندارند چراکه به اعتقاد آنها هر محصول در صورتی موثر شناخته می‌شود که مولد اندیشه یا یک محصول دیگر باشد و سود اقتصادی داشته باشد، آنها به سود معنوی توجهی ندارند در حالی که یک اقدام هنری شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد اما جنبه‌های معنوی آن را نباید از یاد برد.
مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی همچنین گفت: آیا اثر خلاقه هنرمند به عنوان کار شناخته می‌شود؟ چه نوع ضمانت، بیمه، امنیت شغلی و … برای هنرمند در نظر گرفته شده است؟ امروزه تنها سه انجمن صنفی هنری در وزارت کار ثبت شده که بسیار ناچیز است و باید به عدم امنیت شغلی هنرمندان توجه کرد.
نبود رشد خرد جمعی هنر را تهدید می‌کند
ارجمند که پیش از این مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری بوده است، گفت: یکی از عوامل مهم در قیمت‌گذاری آثار هنری، شرایط رسانه‌ای و اجتماعی است که نقش موثری در این قضیه دارند ضمن این که منتقدین در اقتصاد هنر نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. امروزه یکی از مواردی که هنر را تهدید می‌کند، نبود آگاهی و رشد خرد جمعی است.
با وجود تحریم‌ها پیوستن به قانون جهانی کپی‌رایت، منفعتی ندارد
دکتر پیروز ارجمند با اشاره به این که ما هنوز عضو کپی‌رایت جهانی نیستیم، گفت: با این که این کار برای کشورها منافع زیادی دارد اما من معتقدم این کار در وضعیتی که داریم برای ما چندان مناسب نیست چرا که مستلزم قواعدی است که ما نمی‌توانیم به دلایل گوناگون از جمله تحریم آنها را اجرا کنیم. این کار برای ما بیشتر هزینه خواهد داشت تا منفعت، این کار مستلزم این است که ما سالانه مبلغی را بپردازیم، این در حالی است که سهم ایران در اقتصاد هنر جهانی به قدری ناچیز است که نیازی نیست پول بدهیم تا از منافعی که نداریم بخواهیم دفاع کنیم.
این را قبول داریم که این کار منافع اقتصادی هنرمندانی که جهانی کار می‌کنند را در معرض خطر قرار می‌دهد اما ما چند هنرمند جهانی داریم؟ بنابراین معتقدم پیوستن ما به قانون جهانی کپی‌رایت، صنعت ما را فلج خواهد کرد.
قیمت‌گذاری اثر هنری بر اساس کیفیت باشد
وی درباره اقداماتی که می‌توان برای حمایت از اقتصاد هنر در کشورمان انجام داد، گفت: یکی از این موارد این است که به میراث معنوی و دفاع از آن در عرصه‌های جهانی توجه شود. یکی دیگر از کارهایی که می‌توان انجام داد این است که مانند سایر کشورها، قیمت‌گذاری کالاها و خدمات هنری بر اساس کیفیت آثار باشد به عنوان مثال در کشورهای دیگر، قیمت سی‌دی‌ها متفاوت است و بر اساس کیفیت هنری آنها و میزان هزینه‌کردشان قیمت‌گذاری می‌شوند در حالی که در کشور ما اینطور نیست.
وظیفه نهادهای هنری باز تعریف شود
دکتر ارجمند همچنین اظهار کرد: نقش نظارتی دولت‌ها بر روند جریان هنری موثر است اما در ایران بیش از این که جنبه حمایتی وجود داشته باشد، جنبه نظارتی و ممیزی دارد. ضمن این که در تمام دنیا، فرهنگستان‌ها وظیفه شناسایی و حمایت از هنرمندان را به عهده دارند اما در کشور ما این کار صورت نمی‌گیرد، قرار بوده وزارت ارشاد این وظیفه را داشته باشد که بیشتر از حمایت در حال نظارت است بنابراین نیاز داریم که نهادها را بازتعریف و ایجاد کنیم، مانند حوزه هنری که در نیروسازی و حمایت از هنرمندان وارد فعالیت شد.
هنرمندان باید با دنیا ارتباط برقرار کنند
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی به نقش خود هنرمندان هم در معرفی توانایی‌هایشان اشاره و اظهار کرد: امروز نحوه معرفی توانایی‌ها در دنیای جدید متفاوت شده است. هنرمندان باید بتوانند متناسب با رشد و توسعه اقتصادی و فرهنگی، حرکت کرده و توانایی‌ها و هنرشان را معرفی کنند اما می‌بینیم که متاسفانه اغلب آنها با دنیای رسانه آشنا نیستند؛ به عنوان مثال الان چند درصد هنرمندان ما وب‌سایت اختصاصی دارند، چند درصد آنها در اتفاقات و مسابقات جهانی شرکت می‌کنند یا حتی از آنها مطلع می‌شوند؟ ارتباط نداشتن ما با دنیا و ضعیف بودن ارتباطات‌مان در این عرصه، هنرمندان ما را ناشناخته باقی می‌گذارد.
وی در ادامه بیان کرد: دولت‌ها از طرق مختلف می‌توانند اقتصاد هنر را تقویت کنند. در فرانسه کارت‌های یارانه هنری به افراد داده می‌شود و آنها می‌توانند با استفاده از این کارت‌ها به طور رایگان از خدمات هنری در این کشور بهره‌مند شوند یا این که درصدی از درآمد صنایع به هنر اختصاص پیدا کند، می‌تواند اتفاق مهمی باشد به شرط آن که به درستی در کشورمان اجرا شود.
توسعه پایدار در هنر مهم است
ارجمند تاکید کرد: دولت‌ها باید این را بدانند که دیپلماسی فرهنگی بسیار موثر است و فرهنگ و هنر امروزه می‌توانند پیش‌قراول بسیاری از عرصه‌ها باشند بنابراین لازم است به طور جدی به این مساله پرداخته شود و از آنجا که توسعه پایدار در هنر مهم است، در سند توسعه مورد توجه قرار بگیرد و از الگوی کشورهایی که تشابهاتی با ما دارند بهره گرفته شود.
مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد اسلامی در پایان با خبر دادن از این که سند توسعه موسیقی کشور در حال تدوین است، گفت: با این سند و اگر این موضوع را به یک سند بالادستی تبدیل کنیم، می‌توان برنامه‌ریزی‌های موثری در حوزه موسیقی انجام داد. لازم است که هنر در کشور ما جدی گرفته شود، پدیده مرتضی پاشایی نشان داد اقتصاد موسیقی، اقتصاد پرباری است و نیازمند این هستیم که بتوانیم با راهکارهای درست از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.
