آرزو آلوستانی- سرویس موسیقی هفت گاه: گروه موسیقی ژیوار که اولین گروه موسیقی کردی بانوان است هشتم آبان ماه در تهران کنسرت خیریه ای برای کودکان بی سرپرست و بد سرپرست اجرا کرد که هفت گاه به همین بهانه سراغ خانم ژیوار شیخ الاسلامی رفت تا با ایشان گفتگویی داشته باشد.
ژیوار
ژیوار شیخ الاسلامی هستم. متولد شهر سنندج. از سال ۱۳۷۹ برای اولین بار یک گروه کردی بانوان را تاسیس کردم. و با ژیوار در هجدهمین جشنواره فجر شرکت کردم.
اولین کنسرت
همان اجرای جشنواره فجر را برای اولین بار در سنندج اجرا کردم که کنسرت بانوان تا آن زمان در سنندج اجرا نشده بود. کنسرت بانوان را مطرح کردم و بعد در سقز اجرا داشتم . ما بین این وقفه هایی که می افتاد تهران اجراهای مختلفی را داشتیم.بعد از آن به فکر افتادیم که در سفارت ها اجرا بذاریم. روز ملی هر کشور اجرا می گذاشتیم و با لباس های کردی اجرا داشتیم. در اوایل بیشتر کار کردی بود بعد به این نتیجه رسیدیم که چون در تهران هستیم یک قسمت هم موسیقی فارسی اضافه کردیم.
فستیوال های خارجی
داشتن اجرا ها در سفارت خانه ها باعث شد به فستیوال های خارجی دعوت شویم. این گروه به فستیوال ” اولین کن” مکزیک دعوت شده است که تا حالا از ایران کسی در این فستیوال شرکت نکرده است و این سعادتی بود که از طریق سفارت مکزیک که در روز ملی آنها اجرا داشتیم برای ما به وجود آمد. در آنجا کسی که موزیسین بود کار ما را دیده بود و برایش قابل هضم نبود که یک گروه خانم در ایران می توانند به این شکل ساز بزنند. چند سال قبل هم به فستیوال اربیل کردستان رفتیم میان هشت هزار نفر مخاطب اجرا داشتیم و در دو ماه اخیر در فستیوال “راینه” در سلیمانیه اجرا داشتیم که میان چهل کشور این گروه منتخب شد و جایزه ویژه را گرفت.
حال موسیقی بانوان در این روز ها
متاسفانه تعداد گروه های بانوان این روزها خیلی کم است و مثل گذشته نیست. الان گروه بانوانی داریم که یک آقا به گروه اضافه می کنند تا بتوانند اجرا داشته باشند. من با این قضیه خیلی مخالف هستم. الان تاریخ این طور حکم می کند که صدای زن حرام باشد و موسیقی بانوان معنایی نداشته باشد . پس چه بهتر که الان در جایگاهی که هستیم مبارزه کنیم و نگوییم که کنسرت بانوان مخاطب ندارد و پول ساز نیست . همه با هم تلاش کنیم و گوش بانوان مان را برای موسیقی درست تربیت کنیم .
از تکرار پرهیز می کنم
در بسیاری از کنسرت ها آهنگ های تکراری مثلا خانم مرضیه و خانم دلکش را اجرا می کنند . در این صورت فقط کار آن فرد مطرح می شود. وقتی کسی مثل “خانم دلکش” کار خود را در حد عالی انجام داده است چرا من باید به تکرار آن بپردازم؟ در این صورت موسیقی ما به جایی نمی رسد و پیشرفتی نمی کند.
با خواننده سالاری مخالفم
گروه ژیوار اولین گروهی است که تنظیم قطعات را از اساس تغییر می دهد و این در تکنیک نوازنده خود را نشان می دهد . متاسفانه خواننده سالاری در ایران زیاد است و من دوست دارم که نوازنده من تکنوازی کند و خانم های دیگر ببینند که چقدر یک زن توانا است و این مشکل خواننده سالاری در ایران باعث شده که دیگر نوازنده را نمی بینند و آهنگساز را نمی بینند و فقط خواننده مطرح می شود. چرا باید به این شکل باشد ؟ و این یک مشکل است و من در این گروه سعی کرده ام که به دوستان احترام بگذارم چون اگر این گروه نباشد من هم وجود ندارم. در گروه ژیوار خود اعضای گروه آهنگ سازی می کنند یعنی تنظیم می کنند . مثلا در سالهای قبل اجراهایی که داشتم به همین شکل بود. دختری که متولد ۷۲ است آهنگش را می آورد و ما آنرا تنظیم می کنیم برای اینکه ما آهنگساز زن هم داشته باشیم.
ژیوار از زبان زن ها می خواند
ما همیشه در زیر سانسور بودیم . یک زن نمی توانسته در مورد جنس مخالف خود حرف بزند . همیشه مخصوصا در قوم ها و در مجموع در موسیقی فولکلور ما به خاطر تعصبات قومی که هست یک زن از زبان خودش حرف نمی زند فقط از زبان مرد حرف می زند. من روی این قضیه کار می کنم و از زبان یک زن حرف می زنم و یک زن هستم .
اسپانسر نداریم
بانوان ما در ایران هیچ اسپانسر و هیچ حامی ندارند. موسیقی مرز جنسیتی ندارد ولی متاسفانه در این برهه از زندگی و تاریخ ، زن هیچ جایگاهی ندارد . وقتی این همه نوازنده زن هست و همه موزیسین های خوب، که همه فارغ التحصیل دانشگاه هنر هستند ، این افراد باید کجا خود را ارائه دهند ؟ چند گروه بانوان داریم ؟ شاید دو سه گروه بیشتر نباشد . مگر من می توانم چند نفر را ساپورت کنم ؟
وقتی اسپانسر نباشد تبلیغات هم نیست
ما هیچ اسپانسری نداریم. حتی چند روز پیش گفتند که کنسرت باید لغو شود. من صبح تا شب درگیر بودم و با التماس و خواهش که با آبروی ما بازی نکنید. کنسرت سنندج ما به دلیل فوت پدر کنسل شد و تمام بیلبورد و بنر و بروشور و تبلیغات روی دست ما ماند. در تهران هم نمی توانستبم بیلبورد نصب کنیم و به ما اجازه نمی دادند در صورتی که در سنندج بیلبورد داشتیم. همه چیز اسپانسر است وقتی اسپانسری نباشد، خودمان باید تبلیغ می کردیم. حتی هیچ حمایتی دولتی از ما نشد. هزینه ها خیلی بالا است و واقعا هیچ وقت هیچ پولی برای ما نمی ماند و ما همه اش استرس داریم که هزینه هایمان در بیاید. و پولی بماند که بتوانیم کارهایمان را ضبط بکنیم. همین لباس های کردی کلی برای ما هزینه دارد. هیچ کسی نیست که از ما حمایت کند.
گروه ژیوار
من با این بچه ها الان دو سال است که کار می کنم ، نوازنده های قبلی که در گروه من بوده اند شاید بتوان گفت که اولین اجراهای صحنه ای خود را با گروه ژیوار شروع کردند. که الان بعضی از آنها در گروه های آقای لطفی، گروه آقای درخشانی و هنگامه اخوان ساز می زنند .در واقع استیج را با ژیوار شروع کردند که البته چقدر خوشحالم و خب خیلی از آنها سرشان شلوغ شده است و دیگر ما را تحویل نگرفتند ، من باید از آنها وقت می گرفتم. ولی این بچه هایی که الان با من هستند همه فارغ التحصیل از هنرستان دختران و یا فارغ التحصیل از دانشگاه هنر هستند و یا دانشجوی ترم آخر دانشگاه موسیقی هستند .
از کلیشه دوری می کنیم و به دنبال سبک ژیوار هستیم
هدف ما این است که با یک سری امکاناتی که الان برای گروه پیش آمده بتوانیم خارج از کشور فقط قدرت زن ایرانی را در نوازندگی نشان دهیم و از تکرار دوری کنیم، کلیشه ها را کنار بزنیم و خودمان باشیم. برای مثال اگر کسی می آید کنسرت ژیوار ، بگوید ژیوار استایل اش این است و خواندنش به این شکل است یعنی مهر خودم روی کار باشد. هر چند ما هر چه داریم از قدما داریم. ولی باید فرصت داد به جوان ها و موریسین های الان تا بتوانند خود را معرفی کنند.
ما یک اجرا ی بدون کلام در فرهنگسرای ارسباران جلوی تمام پیشکسوتان موسیقی داشتیم. استاد ظریف بود آقای محسن نفر بود ، آقای یوسف زمانی بود و آقای آذر سینا که اصلا باورشون نمی شد که یک گروه بانوان به این شکل دارن ساز می زنند استاد ظریف می گفتند : مگر می شود؟ این گروه باید در برج میلاد اجرا داشته باشد. چرا حمایت نمی کنند؟
موسیقی زبان بین المللی است
ما در بلژیک اجرا داشتیم و کردی می خواندیم و یک نفر بود که کردی متوجه نمی شد ولی گریه می کرد. موسیقی یک زبان بین المللی است و هیچ مرزی ندارد و ترک عرب و کرد نمی شناسد و یک زبانی است که با آن می توانید با همه ی دنیا حرف بزنید.
آلبوم ژیوار
کار هایی در زمینه ی ساخت آلبوم در حال انجام است ولی خیلی از مردم دوست دارند صدای ژیوار را هم بشنوند. و من چون اعتقادم به خواننده سالاری نیست دوست دارم گروهم پیشرفت کند این کار را انجام می دهم. و ژیوار، گروه ژیوار است.
بانوان باید هوای یکدیگر را داشته باشند
ما گروه های بانوان هم باید هوای همدیگر را داشته باشیم و اینقدر خودخواه نباشیم و زیر پای همدیگر را خالی نکنیم. مردم ما مردم خوبی هستند ولی در بین هنرمندان یک سری اتفاق هایی می افتد که درست نیست.
کنسرت سنندج به دلیل فوت پدر کنسل شد
اجرای آخر من در سنندج به دلیل فوت پدر کنسل شد. کنسرت ایجا را هم قصد داشتم کنسل کنم ولی به دلیل خسارت های زیادی که به گروه وارد می شد و اینکه کارها همه انجام شده بود و بچه های گروه بلیط هایشان را فروخته بودند و هم به خاطر اینکه ثواب این کار به روح پدرم برسد این کنسرت را لغو نکردم.
