یادداشتی بر نمایش ” سیستم گرون هلم ” به کارگردانی علیرضا کوشک جلالی
” سیستم گرون هلم ” ترکیبی از درام و کمدی که با نقدی روان کاوانه زندگی روزمره افراد را با دقیق شدن بر رفتار اجتماعی آنها در جامعه و قرار گرفتن در موقعیت های مختلف بررسی می کند .در واقع آنچه در نمایش ” سیستم گرون هلم ” می بینیم اول از هرچیز نمایشنامه ای غنی و پراهمیت است که به واکاوی انسان می پردازد و با انتخاب فرمی ساده و مناسب محدودیتی برای مخاطبانش قائل نمی شود و مخاطب از هر سنی که باشد با دیدن این نمایش می تواند از اثر لذت ببرد . زیرا سیستم گرون هلم حرفش را راحت بیان می کند و مخاطب را در رویدادهای گنگ و مسلسلوار سرگردان نمیکند . همچنین آنچه سبب محبوبیت این نمایش شده است هم سو و همگام بودن فرم و محتوای اثر است ، نمایش با توجه به ویژگی های قابل بحث متنی و اجرایی که دارد توانسته است با انتخاب فرم مناسب پیام های اثر را به صورت ابژکتیو به مخاطب منتقل کند البته در این بین چاشنی طنز نمایشنامه بی تاثیر نیست .
کوشک جلالی کارگردان موفق کشورمان بار دیگر از انسان می گوید و برای مخاطب آیینه ای می شود تا خود را در موقعیت های مختلفی که هر روز ممکن است با آن مواجه شود قرار دهد و رفتارهای انسان و شخصیتهای اجتماعی و همچنین نحوه روابط آدمها را به چالش می کشد و مدام به انسان سقوط اش را تلنگر می زند .
نمایشنامه سیستم گرون هلم دارای چاشنی طنز است اما با نگاهی تلخ. در واقع کوشک جلالی با انتخاب یک داستان ساده و سطحی، مفاهیمی را بیان میسازد که اتفاقا از عمق و مفهوم زیادی برخوردار هستند و در لابهلای همین اتفاقات ساده و پیشپا افتاده، معضلاتی اجتماعی را مطرح کرده و به نقد آن میپردازد.
در نمایش سیستم گرون هلم ۴ شخصیت داریم که در ظاهر آدمهای عادی هستند و برای مصاحبه یک شغل بسیار مهم در یک کنسرسیوم جهانی چند ملیتی به این شرکت آمده اند . مصاحبهای کاملا غیرمتعارف در “سیستم گرون هلم” که با شیوه روانکاوانه اش رازها و ضعفها و به طور کلی زندگی شخصی کاندیداها را فاش می کند.
آدم هایی که در این سیستم قرار می گیرند در واقع مصداق تمام آدم هایی هستند که پیرامون ما زندگی میکنند . آدم هایی که به دنبال پست و مقام هستند و برای بدست آوردن اهداف مادی خود در دنیا از هیچ چیز نمی گذرند. خیلی راحت به هم دروغ می گویند . عواطف و احساسات همدیگر را برای پیشبرد هدف خود به سخره می گیرند و برای حذف همدیگر از هیچ خباثتی دریغ نمی کنند . انسانیت را فراموش می کنند و مانند حیوانی درنده به جان هم می افتند . ارزش های مادی جایگزین ارزشهای معنوی انسان و کمال او می شود و از او انسانی حریص ، خودخواه و منفعت طلب می سازد .
مخاطب در این نمایش شاهد رقابتی سخت بین چهار انسان کاملا متفاوت است که حاضر به نابودی تمام ارزشهای معنوی خود و دیگران هستند ، در واقع هر کدام از آنها نمونه ای از شخصیت های اجتماعی است که ما هر روز با آن سر و کار داریم .
در واقع سوژه نمایش سیستم گرون هلم به زندگی مدرن امروز اشاره دارد ، زندگی که مفهوم اصلی آن به فراموشی سپرده شده و آدم ها تنها در آن به عنوان عملگر سیستم هستند . که در این نمایش با تحلیل موقعیت های آن ها شخصیتهای درونی و نهان شدهی آنها آشکار می شود .
و اما در آخر می توان به انتخاب درست بازیگران نمایش اشاره کرد ، که این مهم به دید قوی کارگردان اثر برمی گردد در حقیقت کوشک جلالی در مقام کارگردان مانند همیشه درست عمل کرده و با بازی خوب گرفتن از بازیگرانش کار را به نحو عالی با فرمی ساده و روان ارائه داده و موفق شده است مفهوم روانشناختی رفتار انسان را در موقعیت های مختلف بررسی کند .