مستندنگاری برای ثبت جهانی موزه هنرهای معاصر ، کاخ نیاوران ، تالار وحدت و موزه فرش

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان تهران از مستند نگاری کارشناسان این اداره کل در خصوص بناهای کاخ نیاوران ، تالار وحدت ، موزه هنرهای معاصر و موزه فرش خبر داد .

به گزارش سرویس معماری هفت گاه ، رجبعلی خسروآبادی افزود : در نظر داریم با مستند نگاری و ارائه پرونده چهار بناهای شاخص از جمله کاخ نیاوران ، تالار وحدت ، موزه هنرهای معاصر و موزه فرش تهران (مربوط به دوره زمانی دهه ۵۰ هجری شمسی) این بناها را در جلسات کمیته ثبت جهانی معرفی و ثبت کنیم .

وی با بیان اینکه این بناها در حقیقت مربوط به یک دوره تاریخی و فرهنگی می‌باشند گفت: با موافقت این طرح از سوی سازمان میراث فرهنگی این بناها می‌تواند به عنوان یک کلونی به مجموعه فرهنگی و هنری تهران تبدیل شوند .

مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران اظهار کرد : فرم معماری این چهار اثر ملی با استفاده از مصالح و با استفاده از الگوی غربی و ایرانی ساخته شده است .

به گفته وی در حال حاضر کاخ گلستان تنها بنای ثبت شده پایتخت (مربوط به دوره صفوی و قاجاری)است.

کاخ نیاوران که در گوشه شمال شرقی باغ نیاوران قرار دارد و این بنا با مساحتی در حدود ۹هزار مترمربع در دو طبقه و یک نیم طبقه در زمان پهلوی دوم احداث شد که در ابتدا به عنوان محلی برای پذیرایی میهمانان خارجی در نظر گرفته می‌شد، اما پس از پایان ساخت به محل سکونت محمدرضا پهلوی و خانواده‌اش اختصاص یافت .

طرح این بنا از محسن فروغی بود که توسط شرکت فرمانفرمائیان به مرحله اجرا درآمده است .

طرح چهار ضلعی کاخ و فضاسازی معماری داخلی آن الهام گرفته از معماری ایرانی با بهره گیری از فناوری مدرن بوده ، تزئینات آن نیز تلفیقی از هنر پیش از اسلام و پس از اسلام ، کف بنا از جنس سنگ سیاه و سقف آن از جنس آلومینیوم است که از وسط باز می‌شود. دکوراسیون و مبلمان داخلی کاخ توسط یک گروه فرانسوی طراحی و اجرا شده است . امروز این مکان به‌عنوان موزه در معرض دید عموم قرار دارد.

تالار وحدت که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران ، تالار رودکی نام داشت ساخت آن در سال ۴۶ و در زمان حکومت پهلوی دوم با کاربرد چندمنظوره برای اجرای نمایش‌های باله ، اپرا و کنسرت‌های موسیقی ایرانی و اروپایی ساخته شد .

معمار تالار وحدت اوژن آفتاندلیانس بر اساس مدل نمونه اپراهال وین در مساحت ۱۵هزار متر مربع در ۲ تالار ساخت ، که پس از انقلاب تالار بزرگ‌ آن به نام تالار وحدت و تالار کوچک‌ را به مجموعه رودکی شناخته می‌شود .

موزه هنرهای معاصر که در سال ۵۶ توسط کامران دیبا (معمار ایرانی) در سبک معماری مدرن و با الهام از بادگیرهای کویری ایران طراحی و به بهره برداری رسید.

ساختمان موزه هنرهای معاصر نمونه‌های معماری نوین در ایران به شمار می‌رود که در این سازه ، از معماری سنتی ایران و مفاهیم فلسفی همراه عناصر مدرن بهره گرفته شده که عناصر معماری سنتی ایران ، همچون هشتی ، چهارسو ، و گذرگاه را در طراحی آن وجود دارد .

موزه هنرهای معاصر تهران دارای جامع‌ترین و مهم‌ترین گنجینه‌های هنر مدرن در خارج از اروپا و آمریکای شمالی بوده که یکی از ۵ تا ۱۰ مجموعه مهم هنر نوگرا در دنیاست .

ساختمان موزه از سنگ و بتون ساخته شده و روی هم رفته (همراه باغ‌های اطرف) ۸هزار و ۵۰۰ مترمربع مساحت دارد .

ساختمان موزه فرش که در مساحت سه هزار و ۴۰۰ متر در ضلع شمالی پارک لاله تهران با آذین‌های نمای بیرونی شبیه دار قالی و سیاه‌چادرهای عشایری ساخته شده است .

طراح بنای این موزه در زمان پهلوی دوم در سال ۴۰هجری شمسی آغاز و در بازه زمانی ۱۶ ساله به انجام رسید .

موزه فرش دارای دو تالار برای نمایش انواع قالی‌های دست بافت و گلیم که توسط عبدالعزیز فرمانفرمائیان و با جنس بتن و سنگ‌های یکدست درکف و دیوارها ساخته شد .

موزه فرش ایران دارنده با ارزش‌ترین نمونه‌های قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار می‌آید .