نور در اماکن مقدس معاصر

مذاهب از این تجربیات انسانی برای نمایش منظر ملکوتی خدایگان خود پیوسته استفاده نموده اند و از همین روی این خصائص را در ساختمان های برافراشته خود نیز به کار بسته اند.

Al-Isrsyad Mosque م Urban

به گزارش سرویس معماری هفت گاه، در ادامه شاهد کنکاش در روش های گوناگون ادیان در عصر حاضر برای به کار بردن نور به عنوان یک وسیله مفهومی نمادین و ایجاد یک تجربه معنوی در این فضاهای مقدس خواهیم بود.نور میتواند موجب برانگیختن احساسات کاملا متفاوتی در انسان شود. اشعه نور خورشید توجه را به خود جلب کرده، چشم را خیره میکند؛ کورسوی ستارگان در آسمان نیمه شب دل را افسون میکند و یک جنگل تاریک احساس ترس را درون آدمی بیدار میگرداند.

Mariendom /Gottfried Böhm

کلیسای مریم مقدس در آلمان اثر گاتفرید بوهم، بازدیدکننده را در فضای تاریکی در تفکر و تعمق در میان میگیرد تا توجهش را از دنیای مادی به سمت روشنی درون متمرکز نماید. نور روز از طریق روزنه های کوچک سقف به درون نفوذ میکند و تنها محراب را کمی نورانی میگرداند. و به نحوی فضا معنوی گشته که هنگام ورود چشم از محیط روشن بیرون به درون فضا به آرامی خود را با تاریکی و نور کم وفق دهد و سپس این تاثیر را میگذارد که محیط درون پس از چند دقیقه به آرامی دوباره روشن می شود.

Bruder Klaus Field/ Peter Zumthor

ایده ی پوشش تاریک در توسعه کلیسای کوچک Bruder Klaus در آلمان توسط پیتر زامپتر بیشتر نمود پیدا کرده است، مکانی که شبیه یک محفظه مجوف که از درون با چوب های نیم سوخته قالب بندی شده و یک حفره در ارتفاع بالا نور را به درون فضای تاریک وارد می کند.
طرح زامپتر از تضاد شدید میان روشنایی روز و تاریکی یک تجربه احساسی به بازدید کننده منتقل میکند او را با یک تیرگی محجوب به درون یک رخوت شاعرانه میبرد.

Capilla del Retiro / Undurraga Devés Arquitectos

کلیسای Capilla del Retiro در شیلی حضار در کلیسا را درون یک مکعب چوبی به رنگ تیره در احاطه خود میگیرد، تنها یک درز شکاف بین دیوارها و سقف به نور روز اجازه ورود غیر مستقیم به فضا را می دهد و این حس را ایجاد میکند که گویی سقف به صورت معلق در هوا بر روی سازه سنگین چوبی خود شناور است.

Al-Isrsyad Mosque م Urban

مسجد الارشاد در اندونزی توسط شرکت Urbane طراحی شده و توسط یک حوض آب وسیع در جلوی نمای باز خود که نور را به حالت شفاف به درون فضا منعکس می کند به استقبال مومنین می رود و برای ایشان یک ورودی متمایز و زلال به مسجد مهیا کرده است.

Church of Light / Tadao And

در “کلیسای نور” اثر تادائو آندو، نمایش مصور مرسوم از صلیب مسیحی که معمولاً با نور مزین میشود، در اینجا با یک ابتکار معمارانه به روزنه ای برای ورود نور ناب مبدل شده است و دیوار جلویی کلیسا را در دو خط متقاطع صلیب باز نموده است، از این رو تشدید روشنایی نور ورودی و تضاد آن با زمینه دیوار و فضای درون و قرار دادن مکان عبادت در روبروی انوار درخشان صلیب موجب ایجاد تمرکز روحانی و حضور نورانی خدای مومنین در فضای پرستش میگردد.

Cathedral of Brasilia / Oscar Niemeye

کلیسای جامع برازیلیا اثر اسکار نیمایر کوشش نموده تا دیوارها و سقف ها را در قالب متریال شیشه ای پیاده کند تا نور الهی در تمام فضای ساختمان به جریان درآید. نیمایر این حس را با طراحی دقیق فضای انتقال یعنی عبور از یک تونل از نور روز به نور درون کلیسا به کمال رسانده است.

Crystal Cathedral / Philip Johnso

کلیسای بلورین اثر فیلیپ جانسون در کالیفرنیا همچنین یک فضای باز رو به آسمان و جهان پیرامون به نمایش گذاشته است و به طور یکپارچه به نور اجازه جریان در فضای داخل را میدهد، در این طرح همچنین توازنی دقیق میان محراب و مکان عبادت کنندگان ایجاد شده و هر دو عنصر را متحد نموده است.

صرف نظر از ارتباط معماران با ادیان، بسیاری از آن ها مجبور هستند که از نور به عنوان یک راه حل قوی برای خلق فضاهای مذهبی استفاده نمایند.
همانگونه که لوکوربوزیه بر باور خود بیان نموده است: “من تجربه ای از معجزه ی ناشی از ایمان ندارم، اما من به اعجاز ناشی از فضای روحانی اعتقاد دارم” .

منبع: معماری نیوز